Αφορισμοί

 Ή

Ο κόσμος είναι όπως είναι. Οποιαδήποτε αλλαγή θα οδηγούσε σε έναν άλλο κόσμο. Τι θα ήταν, άραγε, ο κόσμος αυτός;

Το σλόγκαν του Μαρξισμού. «Εμείς δεν θέλουμε να καταλάβουμε τον κόσμο, θέλουμε να αλλάξουμε τον κόσμο». Το “εμείς” γράφεται, προφανώς, κατ’ αντιδιαστολή. Ποιοι θέλουν να καταλάβουν τον κόσμο; Μόνο οι παραδοσιακοί φιλόσοφοι. Άρα οι μαρξιστές θέτουν επίσης το παλιό φιλοσοφικό ερώτημα “τι είναι κόσμος”, (διότι δεν μπορείς να μην ξέρεις τι είναι αυτό που απορρίπτεις) και εν συνεχεία τον απορρίπτουν και εκφράζουν τη θέση της αλλαγής του. Επανερχόμαστε στο 1.  

1.               Πώς να διανοηθεί κανείς τη μη ύπαρξη αυτού του κόσμου; Και τι θα σήμαινε αυτό; Μήπως με την αλλαγή του εννοούμε κοινωνική αλλαγή; Τι σχέση έχει αυτό με τη φιλοσοφία; Εντέλει, γιατί ξεκινάμε από μια φιλοσοφική απορία για να καταλήξουμε σε μια κοινωνική-πολιτική θέση;

2.               «Ο μαρξισμός-λενινισμός είναι επιστημονική θεωρία». Τι σημαίνει επιστημονική θεωρία, τώρα; Οι επιστημονικές θεωρίες επαληθεύονται ή διαψεύδονται με το πείραμα. Γίνονται ή όχι αποδεκτές από μια επιστημονική κοινότητα. Η φιλοσοφία δεν εκπονεί θεωρίες, και όταν το κάνει δεν είναι φιλοσοφία· είναι μάλλον κοινωνιολογία, ψυχολογία, φυσική, κλπ.

3.               Ότι έχει να κάνει με τη φιλοσοφία ανάγεται στο επίπεδο της δραστηριότητας. Η φιλοσοφία είναι δραστηριότητα.

4.               Πολλοί υποστηρίζουν ότι η επιστήμη έδωσε απάντηση σε πολλά ερωτήματα της φιλοσοφίας (Κούρτοβικ στα ΝΕΑ). Και συνεχίζει «Αλλά το αντίστροφο δεν ισχύει». Μα η φιλοσοφία δεν έχει λόγο να δώσει απάντηση σε ερωτήματα της φυσικής. Αυτά τα απαντάει η φυσική. Εξάλλου, η φιλοσοφία δεν υπάρχει για να δώσει απαντήσεις. Υπάρχει για να διαλύσει τα ψευτοφιλοσοφικά προβλήματα που δημιουργούν τυχόν ερωτήματα του τύπου «Υπάρχει Θεός;» «Τι είναι κόσμος;», «Τι είναι ζωή;»

5.               Ο φιλόσοφος δεν θα σταθεί στην ορθότητα ή μη μιας θεωρίας. Ο φιλόσοφος θα δείξει ότι κάποιες θέσεις-προτάσεις της θεωρίας έχουν ή δεν έχουν νόημα. Επιστρέφουμε στο 1.

6.               Μόνο με αυτή την προϋπόθεση μπορεί να υπάρξει “διάλογος” μεταξύ επιστήμης και φιλοσοφίας.

7.               Σκεφτείτε την παντοδυναμία του Θεού μέσα από το ερώτημα: «Μπορεί ο Θεός να κατασκευάσει μια τόσο μεγάλη πέτρα την οποία δεν θα μπορεί να σηκώσει ούτε ο ίδιος;» Η λογική δεν μας επιτρέπει τέτοιες αναζητήσεις.